Ondertussen in Ghana…

Mijn Ghanaverhalen lijken wel wat op te drogen!
Niet dat er geen verhalen zijn: minstens 2x per week hebben Fuzzy en ik een lang onderhoud ivm de stand van zaken, en steeds krijg ik weer even dat weergaloze “Ghana, het leven zoals het is”- gevoel!
Maar het lijkt alsof ik minder de behoefte voel om de fantastische verhalen te delen als ik ze niet zelf ter plekke meemaak!
Bovendien zorgt de vaak heel krakkemikkige internetverbinding ervoor dat ik soms al doodmoe ben van het tientallen keren na elkaar opnieuw inbellen en gebeld worden om ook maar de minst essentiële zaken te regelen. Maar, als de wind goed zit en we een vlotte verbinding hebben, kunnen we gemakkelijk meer dan een uur bijpraten en onze plannen op punt zetten voor na de covid!

In Ghana woedt er hoe dan ook een totaal andere covid dan in de rest van de wereld.
We noemen het beestje de Ghanese covid: het lijkt wel politiek geëngageerd!
Niettegenstaande het aantal slachtoffers tot op heden miniem is, waren tot voor een tweetal weken alle scholen gesloten en dat al sedert het voorjaar van 2020 (de zogenaamde 1ste golf).
In december zijn er nationale verkiezingen geweest met vooraf massale verkiezingsrally’s en achteraf grootschalige rellen omwille van de verkiezingsuitslag die vervalst zou zijn geweest. Zoals ik al vaker vertelde: als het regent in Amerika, druppelt het in Ghana; zelfs een gewelddadige storm in het parlement hoorde erbij.
Kortom het leven ging zijn gangetje en niemand sprak over covid: het enige waaraan je wist dat covid ook in Ghana een issue is, was omdat alle scholen, van basisschool over middelbaar tot hoger onderwijs, gesloten waren!

In de media wordt sinds enkele jaren keihard gedebatteerd, zeg maar geschreeuwd: Ghana Beyond Aid. Een soort strategisch plan dat men probeert uit te rollen om de SDG’s (sustainable development goals) tegemoet te komen en tegelijk het groeiend Afrikaans bewustzijn te voeden waarin gesteld wordt dat er afgerekend moet worden met het verleden van slavernij, onderdrukking en witte superioriteit.

Hun volle recht en een zeer goeie evolutie: er is geen enkele reden om Ghana en bij uitbreiding Afrika als het kneusje te behandelen dat steeds opnieuw internationale hulp “mag”ontvangen, nu er gaandeweg in kaart wordt gebracht wat er hen initieel werd ontnomen. Hulp wordt dan niet langer als hulp gedefinieerd maar als herstel en /of compensatie voor veroorzaakte schade, leed, diefstal en verlies.

Hoezeer ik deze evolutie ook toejuich en ondersteun, er knaagt iets bij mij als ze me met hun Ghana Beyond Aid -talk rond de oren slaan: hoe ernstig kunnen we een overheid nemen die – als énig actieplan – gedurende 10 maanden de scholen sluit omwille van een pandemie die nauwelijks te bespeuren valt?
En toen ik hun magisch-realistische oplossing vernam om de 10 maanden durende schoolonderbreking op te vangen, kon ik wel mijn sloffen opeten van ergernis: ze hebben het begin van het academiejaar gewoon verplaatst van 1 september 2020 naar 16 januari 2021. Met als gevolg dat iedereen een jaar mag overgaan! Iedereen is er zonder meer ‘door’! Dus niet alleen kinderen, ook studenten medicijnen, gezondheidswerkers etc!

Waarom me dat zo pissig maakt? Kinderen, jongeren, zelfs volwassenen, sméken om onderwijs!
Statistieken tonen aan dat de geletterdheid met rasse schreden vooruit gaat, dat we “maar” 20% ongeletterden meer hebben ouder dan 15 jaar.
Zoals met alle statistieken, hebben die betrekking op waar er gemeten wordt – en ik betwijfel of dat in het Noorden is, waar het voor tellers uit Accra héél erg warm en stoffig is om te tellen 😉
Alle gekheid op een stokje: ik denk dat in onze streek, de afgelegen dorpjes inbegrepen, er eerder 20% GEletterden zijn onder de volwassen bevolking!
Een van de redenen waarom Lifeschool remedial classes organiseert en financiert: talloze jongeren begrijpen niets van de lessen op school omdat ze slechts hun lokale taal spreken. En er zijn maar een 80-tal verschillende talen in Ghana!
Ook het probleem van de tienerzwangerschappen swingt de pan uit.
Het lijkt alsof we met ons werk terug naar af gedwongen worden.

Maar kijk, we eindigen met enkele toffe mededelingen ivm mijn medewerkers.
Die worden helaas te weinig belicht en ik probeer daar in de toekomst meer werk van te maken in deze blog.
– Seth onze lieve, zachte en onmisbare Lifeschoolmedewerker van het eerste uur is getrouwd!
Seth is geen Gonja maar een Ewe (een Voltarian, dus afkomstig vanVolta-region) en hij heeft een Ewe meisje tot de zijne gemaakt. Het trouwfeest vond plaats in zijn hometown in Volta-region en Fuzzy heeft de grote lange reis ondernomen om zowel Lifeschool als de Partnerschap met Athena Kortrijk te gaan vertegenwoordigen.
Hoewel hij het al zelf heeft gedaan, ben ik als zoals de cultuur het voorschrijft, als directeur van Lifeschool verplicht om in Seth’s naam de Partnerschap Athena Kortrijk nog eens te danken voor hun huwelijksgift.
We wensen hem en zijn vrouw veel geluk en liefde.

– En vorige week is Mr. Aleidu op pensioen gegaan.
Mr. Aleidu is eveneens een Lifeschoolmedewerker van het eerste uur. Hij was tegen wil en dank directeur van SH Buipe toen het nog een community-school was. Samen met hem en dank zij het vertrouwen in ons Lifeschool project kon de school geabsorbeerd worden door de overheid.
Daarna was hij directeur af, want de overheid stuurde zelf een directrice, en daar was hij niet rouwig om, want de school telde ondertussen al meer dan 400 lln.
Hij bleef wel altijd een actieve Lifeschool fan!
Fuzzy heeft in ons Lifeschoolcenter een feestje georganiseerd met rijst en kip en speeches uit de micro en frisdrank en dansmuziek en een afscheidscadeau, waar Mr. Aleidu samen met zijn 2 jonge vrouwen (zijn eerste en oudste vrouw is overleden) en talrijke vrienden mocht genieten van al onze gelukwensen ( de mijne werden rechtstreeks telefonisch door de micro geschald).

Ooooh … ik hoop dat ik binnenkort weer ‘life’ mijn leven daar kan opnemen!
Ik wéét dat ik niet alleen ben met mijn wens! 😉

Veel groeten en hou de moed erin,
Christine

Een goed oud kerstkaartje voor familie, vrienden en buren!

Zou deze ‘maatregelentijd’ niet het ideale moment zijn om massaal Kerst- en Nieuwjaarskaartjes naar elkaar te versturen… of er eentje in de brievenbus van uw familie, vrienden en buren te wippen tijdens eens fietsritje of wandeling?

Herinnert u zich mijn voorraad vintage wenskaarten uit de jaren ’50, ’60 en ’70?
Besneeuwde huisjes, rook uit de schouw, weggetjes afgezet met dik ondergesneeuwde heggen, kindjes Jesus, geurende dennenbomen, pakjes… kortom nostalgie in het kwadraat!

Een goed idee?
Indien u 10 euro stort op BE07 5230 4192 2566 (Triodos)
kunt in de mededeling plaatsen, ofwel:

– 11 enkele wenskaarten
of
– 5 dubbele wenskaarten met envelop

Franse wensen kunnen ook, gewoon ‘frans’ vermelden in mededeling.
De kaartjes worden prior naar u opgestuurd.
Of, u kan in de mededeling ook vermelden dat u ze -na afspraak- gaat ophalen bij Maria’s corner; dan stoppen we er nog enkele kaartjes bij wegens postzegel uitgespaard!

De opbrengst gaat integraal naar Lifeschool.
Als u zich afvraagt waar we dezer dagen mee bezig zijn, dan moet ik zeggen dat de structurele projecten on hold staan, gewoon omdat we deze ter plekke samen moeten kunnen verder uitwerken.

Maar de sponsoring van onze 4 studenten in hun 2 de jaar lerarenopleiding (1700 euro) loopt uiteraard door.
Ook hebben we onlangs nog 1000 euro opgestuurd om voor diezelfde 4 studenten elk een goede tweedehands laptop te kopen. Omwille van de Covid zijn nl. de scholen gesloten en moeten de studenten de lessen online volgen! Onze eerdere investering zou volledig zinloos geweest zijn, indien we hen dus ook niet asap aan een laptop hadden geholpen!

En zo gaat dat sedert het begin van de corona door: situaties helpen oplossen!
Zoals medische hulp voor de gedupeerden van een gewapende overval, waarvan enkelen zeer zwaar gewond waren en 1 slachtoffer plus één van de 2 overvallers ook overleden. Nadat de marktmensen één voor één van hun geld en bezittingen waren ontdaan, en de overvallers het busje verlieten, kreeg de chauffeur de inval om hen achterna te zitten. Daarbij werd één overvaller gedood, maar het busje begon te slippen en reed in zijn jacht regelrecht op een tegenligger in… ik hoef u het bloedbad niet verder te beschrijven.

Kortom, we springen bij waar we kunnen, niet echt structurele hulp maar eerder mensenlevens redden, tja tot zelfs voedsel bedelen.

Dus uw steun komt enorm goed van pas!
Bovendien ondersteunt u met die kaartjes niet alleen het dagelijkse leven van de mensen ginds in het verre Buipe, tegelijk maakt u ook de mensen rondom u gelukkig!
Dubbele investering, dubbele winst zou ik zeggen!

Nog een mooie, rustige eindejaarstijd!

Christine

Deze diashow vereist JavaScript.

Covid, een handige tool…

“Niemand denkt hier nog aan Covid,” zegt Fuzzy achteloos aan de telefoon, “we have completely forgotten about it…”
Dit weekend zijn er duizendèn Fulani bijeengekomen in Buipe voor een stammeeting.
De Fulani (ook soms Peul genoemd) zijn nomaden die over heel West-Afrika met grazende koeienkuddes rondtrekken. De herders hebben zelfs een speciaal soort identiteitskaart waardoor ze probleemloos de landsgrenzen over mogen. 
Maar dit heel traditioneel levend en denkend kleurrijke woestijnvolk bestaat al lang niet meer uitsluitend uit rondtrekkende herders.
In de loop der tijd hebben veel groepen zich gesetteld, waardoor de kinderen konden studeren en de koeien- en schapenkuddes inruilen voor vooraanstaande posities in de economie en de politiek. De vrouw van de huidige vice-president van Ghana is bijvoorbeeld een Fulani.

Ik was dan ook ten zeerste verwonderd dat in deze Covid-tijden zo’n grote rally kon en mocht doorgaan met massa’s mensen die tot vanuit Togo, Nigeria, Ivoorkust, Niger, Burkina kwamen afgereisd. Vele vooraanstaande deelnemers ook, waaronder zelfs de president van Ghana.
“Wat voor onzin is dit,” zeg ik tegen Fuzzy, “jullie trekken zich van Covid niets aan, wat ik ten volle begrijp – het aantal geregistreerde Covid-overlijdens is te verwaarlozen (met alle respect) in vergelijking met b.v. het aantal mensen dat dit jaar al stierf in het verkeer of aan malaria- maar de scholen zijn nog altijd gesloten!!”
Kleuter- en basisonderwijs zijn nl. volledig in lockdown! In zowel het lager als het hoger  middelbaar mag enkel het 2de jaar naar school! Op deze 2 studiejaren na, zijn al sedert de eerste coronagolf in het voorjaar, de scholen niet meer opengegaan!
Nu is het zo dat de scholen al in een 2-track system zaten. Kort uitgelegd: beurtelings naar school gaan. De huidige regering had in haar verkiezingscampagne gratis hoger onderwijs beloofd.  Nadat ze gewonnen had, kon ze de toeloop van de massa’s jongeren structureel noch financieel aan, en hebben dan maar een beurtelings systeem van schoolgaan geïnstalleerd, waardoor bijvoorbeeld de Kerstvakantie doorloopt tot na Pasen! (no kidding!)

Dit dus in een deel van de wereld waar onderwijs cruciaal om de armoede structureel te boven te komen!  Ongetwijfeld hoef ik er ook geen tekeningetje bij maken hoe de tienerzwangerschappen toen al begonnen pieken?
Maar sedert de coronauitbraak, hebben we zelfs geen concrete, zeg maar cijfermatige voeling meer met de stijging van de tienerzwangerschappen: de jongeren leven teruggetrokken in hun dorpen.  Zich vermenigvuldigend, in het beste geval bij wijze van entertainment, in het slechtste geval om te overleven.

Fuzzy voelt hoe ik mijn emoties moet bedwingen:
“Je merkt dat je al een tijd niet meer bij ons was, zo verontwaardigd dat je daarover bent!  Covid is hier volledig en uitsluitend een politieke tool,” zegt hij berustend, “een reddingboei voor alles waar de overheid geen geld voor heeft of wil hebben!  Niemand stelt zich hier ook maar de vraag of die grote meeting met duizenden mensen die van overal komen, verantwoord is en verwacht ook geen mondmaskers of ontsmettingsgel meer te zien, niemand denkt daar nog aan.”

“Maar hoe krijgt de overheid het aan de bevolking uitgelegd dat door diezelfde Covid de scholen nog steeds gesloten zijn?”
Het telefoonnetwerk is zoals gewoonlijk heel erg slecht wat maakt dat wij tijdens onze gesprekken meestal aan het roepen zijn naar mekaar:  “Inderdaad de scholen zijn gesloten omwille van de Covid! That’s our reality! Christine, cheer up! Doe nu niet alsof je niet weet hoe hypocriet onze overheid is!  En wat te zeggen van onze verkiezingsrally’s overal in het land?”
De verkiezingen in Ghana lopen ongeveer simultaan met de Amerikaanse verkiezingen.
Ook zij stemmen om de 4 jaar, voor hen is de grote datum 7 december.
Voor de Ghanezen is de uitslag eerstdaags al klaar als een klontje: als Trump wint, dan wordt ook hun NPP (liberale strekking) herverkozen.
Als Biden wint, dan mag NPP inpakken en komt NDC (socialistische partij) het roer overnemen.
Want, zo zeggen ze, Ghana heeft al altijd Amerika gevolgd. 
Zo eenvoudig kan het leven zijn, zonder al die polls en statistieken!

 

 

Over honden in Ferrari’s

Fuzzy stuurde me foto’s door van de honderden zakken rijst en de olie die werden bedeeld, en van blije leerkrachten, alsook een lijst met hun naam en handtekening voor ontvangst.  Ik mocht filmpjes van dankzeggingen en zegeningen ontvangen die aan u en mij gericht waren. Hij vertelde hoe hij tijdens de bedeling zijn tranen had moeten bedwingen toen hij de vreugde en de opluchting zag in de ogen van de 184 leerkrachten, die hun pakket kwamen ophalen.

Ik was erg onzeker of ik hierover zou bloggen of niet.  Enerzijds is het voor u interessant om weten dat Lifeschool in coronatijden en met gesloten Ghanese grenzen weliswaar voorlopig de op til zijnde projecten niet kan uitvoeren, maar dat we toch heel alert zijn voor dringende noden.
Anderzijds voelde ik, terwijl bij Fuzzy tranen van ontroering en dankbaarheid opwelden, bij mezelf tranen van schaamte en wanhoop de kop opsteken: zie ze lopen, die mensen met hun 2 zakjes rijst en hun pullen olie, in een wereld waar sommige mensen zo rijk zijn dat ze hun hond dwingen om oesters te eten uit een design bord van 200 euro, om hem daarna met zijn in diamantjes bezette Louis Vuitton halsband uit wandelen te nemen in hun Ferrari.
Ja, ik weet het… mijn vergelijking is ferm erover en niet erg relevant – dit is wat schaamte blijkbaar met me doet – want ook wijzelf in het Westen zijn relatief steenrijk in vergelijking met mensen die dag na dag letterlijk op zoek moeten naar voedsel.

Die geef- of helpschaamte heb ik vele jaren geleden opgelopen, nadat een Ghanese arts waar ik bevriend mee was, me keer op keer inpeperde: don’t help us! Wij stellen ons veel te afhankelijk op, sprak hij:  zolang we hulp ontvangen gaan we nooit op eigen poten leren staan.  Het moet gezegd dat mijn Ghanese vriend o.a. in Amerika gestudeerd heeft, met een Duitse dame gehuwd is, en in een niet onaardige villawijk in een Duitse stad woont alwaar hij ook zijn artsenpraktijk heeft.  Daarnaast ontmoetten we elkaar ook wel eens in zijn buitenverblijf in het voorname expats stadsdeel van Accra (hoofdstad van Ghana).

Ik kon kop noch staart knopen aan wat hij precies bedoelde met don’t help us! Tussen 2000 en 2010 had ik in Tanoso, een voorstad van Kumasi, meerdere mensen die om hulp vroegen, ondersteund met het oprichten van een mini-onderneming.  Uit pure armoede – zowel materieel als geestelijk – blèven die mensen echter wel gewoon doodarm. De meesten konden hun pas verworven zaak slechts enige maanden overeind houden:  steeds had er zich een emergency aangediend (ziekte, begrafenis, schoolfees..) waardoor ze zonder veel omzien hun voorraad en aldus hun startkapitaaltje verpatst hadden.
Het leek alsof mijn Ghanese vriend en ik in 2 verschillende werelden leefden, maar hìj was de Ghanees en ook nog eens dokter, dus hij zou wel gelijk hebben.
Geleidelijk maakte ik me los van de familie en de wijk in Tanoso, waar men steeds naar mij keek als men iets nodig had, en nam de tijd om Ghana op 1001 andere manieren te leren kennen.
Echter, overal waar ik me vestigde, werd ik belaagd met hulpvragen en/of legde men me zijn of haar plannen voor die ik moest helpen waarmaken, financieren dus.  Zowel hulpvragen als plannen kwamen vaak op hetzelfde neer:  breng me naar Europa!

Na enkele jaren landde ik in Buipe en startte Lifeschool op, me hoofdzakelijk focussend op educatie: wat kunnen we van elkaar en aan elkaar leren?
Zo werd Lifeschool gaandeweg een gewaardeerde lokale speler op vlak van ontwikkeling en welzijn in Buipe en omstreken, met Ghanezen die zich doorgaans niet langer vragend en smekend opstellen, maar een wezenlijke bijdrage leveren aan ieder project dat we gezamenlijk aanpakken. Al voel ik me nog verre van afgestudeerd, toch ben ik ondertussen weer toe aan sociaal-economisch rendabele projecten:  een ondernemersziel sus je niet met kennis en mededogen alleen! En samen met onze Ghanese medewerkers, heb ik het gevoel dat we kunnen slagen.

Om dus terug te komen op mijn toendertijd opgelopen geef- en helpschaamte.
Die is altijd gebleven! Denk vooral niet dat het prettig voelt om voedsel te geven, om zieke mensen aan een minimum zorg te helpen, om kinderen van een gewisse dood te redden.  Zelfs de dankbaarheid die je hiervoor mag ontvangen doet pijn.  Want er klopt iets heel grondig niet:  je wil je medemens trots zien en onafhankelijk van aalmoezen.
Ik vraag me soms af in welke mate de zwarte mensen die in België wonen, werken, studeren, geboren zijn…, en die het opkomende Afrikaanse zelfbewustzijn uitdragen in de zin van ‘help ons niet’, ‘alle witten zijn racisten’, etc., en die (terecht) de beeldvorming van Afrika willen bijstellen, voeling hebben met de vele achtergestelde gebieden waar het clichébeeld van de dikke-buik-kindjes-met-vliegjes-op-hun-ogen nog rauwe realiteit is?  Zit er geen kobalt, gewonnen door kindslaven in Congo, in de smartphone van zowel zwarte als de witte mensen?  En wat met het leed dat aan het stukje chocolade hangt dat we allemààl graag eten? Wat met onze kledij die we voor een prikje aankopen? Wat met de Afrikaanse territoriale wateren die we op industriële wijze leegvissen om onze veestapel te voeden?
Of we nu zwarte of witte Belgen zijn:  ons focussen op de slavernij die zich nu , as we speak, afspeelt is volgens mij productiever en alvast minder polariserend.

Gisteren liet Fuzzy me weten dat onze voedselbedeling de politici van Central Gonja heeft wakker geschud en dat de NPP kandidaat voor het parlement de leerkrachten  financieel heeft gesteund, waarna de NDC kandidaat uiteraard niet kon onderdoen en ook in zijn zak is geschoten!
Onze gift van rijst en olie heeft dus heel wat aan gang gezet!
En… mijn geef-schaamte is weer helemaal getemperd!

Groeten,
Christine

 

 

 

Tegen de regels

Dit filmpje circuleert momenteel op sociale media, vlotjes in lijn met de BLM en het groeiende Afrikaanse bewustzijn als volk, als continent: Village boy maakt komaf met het gangbare beeld van Ghana als zouden armoede en tekort overheersen.
Hij heeft overschot van gelijk:  er is enorm veel geld en rijkdom in Ghana.  Ontelbare keren deden mijn ogen tot tranen toe pijn door de schittering van weelde en overvloed.  Op het gevaar af van op een ongewild cliché betrapt te worden:  een Ghanees die het hééft, toont het (terecht) graag.
Even terzijde: de verkeersinfrastructuur die Village boy zo fier in beeld brengt, is door de Chinezen gebouwd in ruil voor Ghana’s felbegeerde grondstoffen.  Grondstoffen die ze in China omtoveren tot afgewerkte producten (zeg maar rommel) en tegen ‘Afrikaanse’ prijzen terug op de Afrikaanse markt gooien.  Tewerkstelling in Ghana?  Duurzaamheid?
Maar passons, onze Europese havens zijn ook al voor het grootste deel in handen van de Chinezen.  Wit of zwart, we kunnen eigenlijk allemààl al beter Chinees beginnen leren….

In weerwil van Village Boy’s filmpje geven we momenteel aan alle 183 onderwijzers van 21 lagere private schools  in Buipe en Central Gonja elk 10 kg rijst en 2 liter olie, ter waarde van ca. 16 euro per persoon.  Deze mannen en vrouwen, met of zonder gezin, hebben sedert het begin van de lockdown tot op vandaag geen enkel inkomen meer ontvangen. In tegenstelling tot de government schools, waar het salaris van de leerkrachten tijdens de lockdown door de overheid doorbetaald werd, zijn private schools en community schools operatief middels schoolfees, de bijdragen van de mensen zelf.  Doordat de scholen gesloten zijn, worden er uiteraard ook geen schoolfees betaald. Veel private schools zijn verbonden aan kerken, en gezien alle kerk- en religieuze bijeenkomsten verboden zijn, worden ook daar geen inkomsten gegenereerd.

De oorspronkelijke inspiratie voor de bedeling kwam van Fuzzy die moedeloos aan de telefoon hing, nadat hij een kind met malaria naar het ziekenhuis gebracht had:  het meisje was stervende omdat de vader – één van bovenvermelde leerkrachten- het geld niet had om zijn kind aan een levensreddend infuus te laten leggen.
“Onmenselijk hoe die leerkrachten moeten overleven”, zei Fuzzy. “Mocht ons lokaal bestuur nu eens aan alle 130 leerkrachten slechts 100 NGC geven, dan konden die mensen eens thuis komen met een tas vol eten, of het allernoodzakelijkste betalen.. stel je voor dat het meisje was gestorven…”

Fuzzy’s mededogen beroerde ook mij.
“Fuzzy, we hebben nog geld over van de brand, als we dat geld nu eens gebruiken om de instanties uit hun tent te lokken:  wij doen een voorstel om aan iedere leerkracht wat geld te geven en het lokaal bestuur en/of de Chief  voelt zich vervolgens aangesproken om bij te passen…”.
Ik dacht aan hoe de instanties na de brand uiteindelijk matrassen voor de meisjes gekocht hadden, omdat het een soort oneer was dat wij hielpen en zij niet.
“Vergeet het”, zei Fuzzy, “met de verkiezingen in aantocht zou de inbreng van Lifeschool meteen politiek gerecupereerd kunnen worden. Dat gaan we zeker niet doen. De politici doen hun eigen ding: check de flesjes ontsmettingsgel die ze uitdelen met hun foto erop…”

Om een lang verhaal kort te maken:  uiteindelijk gaan we nu een klak geld bij de overschot van het geld van de brand voegen en zelf 183 onderwijzers (want na oplijsting bleken het er geen 130, maar 183) een voedselpakket ter waarde van 100 NGC doneren.  Dit komt op een kleine 3000 euro met transportkosten. De 1830 kg rijst is door lokale boeren geteeld in Nasia, een dorp tussen Tamale en Bolga.
Lokale teelt of niet, dit initiatief staat lijnrecht tegenover werkelijk alle regels en richtlijnen voor Mondiale samenwerking:  nooit vis geven maar de hengel en/of de boot en/of tonen hoe en waar te vissen etc.. .
En vooral sedert BLM gaan er luide stemmen op om voortaan hengel noch boot te geven, en ook niet langer te tonen hoe en waar te vissen, maar om de huidige regeringen van de vroegere koloniale heersers onder druk te zetten voor herstelbetalingen.
In afwachting (ahum..) vinden we het ondraaglijk dat mensen honger lijden en is Fuzzy deze kleinschalige lokale noodvoorziening aan het organiseren.
Hij zegt dat ik me niet kan voorstellen hoeveel hoop deze actie creëert en hoe ongelooflijk welkom deze leerkrachten zullen zijn als ze thuiskomen met “eten”!
Bij gelegenheid vraag ik dan wel eens hoe Village boy hierover denkt! 😉

Als ik wetenschapper zou zijn…

Het lijkt er meer en meer op dat Ghana gespaard is gebleven van de gevolgen van Covid-19, met ‘slechts’ 22 doden (Mogen ze in vrede rusten).

In hoeverre dit cijfer iets betekent laat ik in het midden.
Ik heb al vaker situaties beschreven in dit blog of in mijn boek: als je morgenochtend sterft, lig je tegen morgenavond al diep onder de aarde.  Een traditie, cultureel en/of religieus, voortgekomen uit het feit dat een lijk in de tropen best zo vlug mogelijk wordt begraven o.a. ivm het verspreiden van ziektes. In de streek waar ik verblijf (Central-Gonja) heb ik helaas al veel overlijdens meegemaakt, maar ik heb nog nooit een politieonderzoek of een medisch onderzoek weten uitvoeren op een overledene, ongeacht of die nu gestorven was aan een ziekte, omvergereden was in het verkeer of vermoord werd.
Even fronsen bij dit cijfer lijkt me niet onterecht!

Maar ziehier wat ik me écht afvraag.
Zelfs al klopt dat cijfer van geen kant en zou er een tienvoud meer Covid-19 slachtoffers zijn dan officieel opgetekend, dan nog is het aantal verrassend laag in vergelijking met de Covid-19 wereldcijfers.  Vooral als je bedenkt dat hun ‘persoonlijke ruimte’ in vergelijking met die van ons, gewoonweg onbestaande is.  Cfr. mijn vorige berichten over hoe we als sardientjes in een blik opeengepakt zitten in het openbaar vervoer, uit dezelfde kom eten, met een familie van 6 of 8 personen in dezelfde kamer van 4x4m leven en slapen etc.  Neem daar dan het ontbreken van basiscomfort bij zoals toiletten en stromend water…
Oké, er werden, net als bij ons, maatregelen uitgevaardigd rond social distancing, zoals geen handen schudden, mondmaskers dragen (die ze net als hier zelf moesten maken) en 6 feet (ca 1,80m) afstand houden.  Hoeveel mensen begrijpen er hoeveel of hoe ver 6 feet is in een land waar 50% analfabeet is? Dus werd er voor het gemak omgeroepen dat iedereen op een armlengte van elkaar afstand moet houden! Om nog een aantal WHO voorschriften niet te vermelden die helemaal kant noch wal raken, zoals ‘van huis uit werken’ (welk werk??).
Dat de steden hermetisch afgesloten waren, is al een even grote mythe: met geld geraak je overal waar je moet of wil zijn. Het moeten niet minder dan gouden tijden geweest zijn voor de politieagenten en hun oversten.
De warmte!  Inderdaad het virus zal waarschijnlijk geen deugd hebben van de warmte!  Maar in India is het toch ook warm?
Sheanutbutter!  Op een bepaald moment is iedereen zich dagelijks duchtig beginnen insmeren met een laag sheanutbutter ter bescherming tegen Covid-19.  Sheanutbutter is een ingrediënt dat heel vaak in cosmetica wordt gebruikt. In de regio staan er veel sheanutbomen en in Buipe is er een sheanutbutterfabiek.  Nu ja, wij, de zogenaamd ‘ontwikkelden’ grijpen ook wel eens naar twijfelachtige middeltjes als we ze knijpen.  Zelf verslind ik klompen gember en bollen look ter bescherming!

Kortom, men is zo hard en haastig op zoek naar een oplossing (medicijn, vaccin) voor Covid-19 en misschien ligt het antwoord wel in Ghana!  Misschien is er een link tussen genen en covid-19?  Misschien is het zoals ik al bij het begin van de uitbraak vurig hoopte, nl. dat Covid-19 niet gedijt bij het negroïde ras…
Anderzijds,  in Amerika zijn de zwarten wel zwaar getroffen.

Hoe dan ook,  als ik wetenschapper zou zijn – jammer toch dat een mens niet alles kan zijn –  dan zou ik een grootscheeps onderzoek opstarten in Ghana, want er mòet daar iets te leren vallen over Covid-19.  Ik ben dat zeker.
Maar we weten hoe het gaat met Afrika!
Afrika lijkt bij de instanties/bedrijven slechts in beeld te komen als er iets te halen of te roven valt (bodemschatten, hout, …) of als er kan uitgepakt worden met prestigieuze hulpprogramma’s.  Precies of ons denken is niet geprogrammeerd om Afrika als een volwaardig continent te zien met mensen zoals u en ik, waar ondanks de armoede een oplossing zou kunnen schuilen voor iets wat de hele wereld aanbelangt.
Anderzijds, als we binnenkort proefkonijnen zullen nodig hebben om medicijnen op uit te testen, of godbetert het vaccin, dan zullen we Afrika wel weer weten liggen.
Al ben ik de laatste om angst aan te wakkeren, en ben ik blij dat de geruchtenstorm bij mijn vrienden dat ze hen zouden gebruiken als proefkonijn voor Covid-19 weer is gaan liggen, toch hebben ze gelijk dat ze op hun hoede zijn.  En niet alleen omwille van alle misdaden die er op dat vlak tijdens de kolonisatie en de slavernij zijn gebeurd:  ik ben zelf nog getuige geweest van mensen die zich hadden uitgeleend aan blanke ‘gezondheidsinstanties’ om medicijnen op uit te proberen. Tegen betaling natuurlijk!  U snapt ongetwijfeld mijn cynisme omtrent dat laatste zinnetje?
Afrika is en blijft een wingewest.

 

Jesus Christ died for nothing!

“Jesus Christ died for nothing” hoor ik mezelf al eens declameren bij mijn Ghanese familie en vrienden wanneer ik toestanden zie of hoor die hartverscheurend, of er gewoon echt over zijn.
In Ghana is alle conversatie doordrongen van God en Allah en Jesus.  Als ik ook iets wil zeggen is het dus niet onbelangrijk dat ik bovenvermelde heerschappen op de een of andere manier betrek.  When you go to Rome you do as Romans do!
“Jesus Christ died for nothing I suppose” komt uit de song Sam Stone van John Prine, die eergisteren overleden is.
Ik hoed mij ervoor de quote te overdoseren – ik heb gelukkig nòg Jesus- en Godquotes in petto die me ooit kwamen toegewaaid via songs.  Maar “Jesus Christ died for nothing” heeft al zòveel effect gesorteerd!  Zoiets zeg je nl. niet: ’t is kantje boordje blasfemie, taboe…  Maar op het juiste moment geponeerd, I tell you, staan mijn vrienden en de vrienden van mijn vrienden met hun mond vol tanden. Enfin, dank u John Prine: you didn’t live for nothing!

Veronica-bucket

De corona-crisis:  het ziet er goed uit en het ziet er slecht uit.
Goed, omdat het virus zich verre van gedreven lijkt te verspreiden in de verschroeiende hitte: er zouden 6 doden zijn en iets meer dan 300 vaststellingen.
De quarantaine is al enkele weken van kracht, de landsgrenzen zijn gesloten, alle transport van zuid naar noord stilgelegd. En net als hier klinkt het 24/7 corona op radio en TV met statistieken, maatregelen, sensibilisering, meningen en vage voorspellingen.
In tegenstelling tot hier, barstte er toen de quarantaine werd afgekondigd en Accra en Kumasi dichtgingen, geen strijd los om wc papier  – waar zijn de toiletten? minstens 80% van Central Gonja ontlast zich in open lucht!- , maar werd er meteen op voedsel gespeculeerd.  De boeren verkochten hun voorraad die verondersteld was om het droogseizoen te overbruggen meteen aan de steden tegen woekerprijzen.

Er is een onverbiddelijke zoektocht naar voedsel ontstaan.  Om een idee te geven:  gari (cassava of maniok, het meest verspreide en goedkoopste voedsel in Ghana), kostte voor de quarantaine 5 NGC voor een bowl in Buipe.  Momenteel is dat al 10 NGC!  En in Accra 20 NGC!
Kortom er zal snel iets moeten gebeuren, zo niet zal honger heel binnenkort veel meer dodelijke slachtoffers eisen dan Covid-19.

De Ghanese overheid doet haar best om naast de strikt op te volgen veiligheidsmaatregelen die ze uitgeroepen heeft, ook hier en daar steun te bieden.  Zo zouden ze bv. tijdelijk de prijs van de elektriciteit halveren en 15.000 kayajei 2 maaltijden per dag aanbieden.  Kayajei zijn de alomtegenwoordige rondlopende mannen, vrouwen en kinderen met een metalen teil op hun hoofd, die water,  sinaasappels, brood, enz. verkopen of die bagage dragen in de stations.
Alleen… die 15.000 mensen zijn slechts een  fractie van de – ik schat- 70% van de bevolking die dag per dag overleeft in een onofficiële, informele economie!
De overheid is zeer zwak en vaart zoals bijna overal in onze geglobaliseerde wereld,  een neo-liberale koers, die ondernemerschap stimuleert, een rijke (midden)klasse creëert, maar schrijnend tekort schiet op het vlak van sociaal beleid en sociale voorzieningen.  Zo zijn er bv. geen wettelijke mechanismen die de mensen tegen uitbuiting beschermen of arbeiders een minimum of gewaarborgd loon garanderen. Noch is er enige wettelijke aanpak om de maximum prijzen van basisvoedsel te  begrenzen.

Dus, lieve mensen, mocht je het nu en dan moeilijk hebben in uw kot, denk daar gewoon eens aan.  We zijn goed hier!

In het begin van de crisis hebben Fuzzy en ik besloten om een heel aantal veronica-buckets aan te kopen om de handen te wassen.  Toch essentieel en dit miskomt nooit, dacht ik als goede huismoeder!
Met het geld van de brand dat jullie gestort hebben, en dat we toen niet allemaal nodig gehad hebben, gaan we nu gari en mais kopen, helaas aan woekerprijzen.
We gaan proberen om een min of meer geordend hulpplan op poten te zetten om voedsel uit te delen, want heel wat mensen staan momenteel nog slechts op 1 maaltijd per dag.
Vooral voor kinderen is dat een ramp.

Vanuit mijn kot, en omdat het toch Pasen is, zal ik het hier ook maar eens zeggen: Jesus Christ died for nothing!

Veel groeten,
Christine

Vrolijke vintage paaskaartjes!

Beste lezers,

De meesten onder ons kunnen Pasen helaas niet in familieverband vieren!
Corona rules!

Ik dacht, misschien geeft het veel mensen een beetje troost om een goed oud paaskaartje in de brievenbus te vinden, al even ouderwets gebracht door de postbode?
We hebben alleszins de tijd nu om er eentje te schrijven!

Voor wie het zich nog of niet meer herinnert:  een 5-tal jaren geleden kocht ik een voorraad vintage kaarten (jaren ’50, ’60 en ’70) , met het oog ze te verkopen tvv Lifeschool.
En daar zit een leuke collectie paaskaartjes tussen, waar ik jaar na jaar niets mee gedaan heb, want zeg nu zelf: wie stuurt nog paaskaartjes?

Wie belangstelling heeft om eerstdaags een envelop met 10 verschillende postkaarten met “Vrolijk Pasen” op,  in zijn/haar brievenbus te ontvangen, stort 7,5 euro op BE07 5230 4192 2566 (Triodos Bank) van Stof en Aarde met vermelding Postkaartjes Pasen.
Hieronder een impressie.

Veel groeten, een aangename paastijd en hou jullie haaks,
Christine

Corona in Ghana

Gisteren liet Fuzzy weten dat alle scholen in Ghana gesloten waren omwille van het coronavirus.
Een zeer merkwaardige, zeg maar doortastende maatregel dacht ik, want gisteren waren er officieel ‘maar’ 6 besmettingen vastgesteld zijn en gelukkig geen doden.
Nog vreemder was dat de scholen sluiten de énige maatregel leek!

Volgens mij kwam het erop neer dat de leerlingen alweer eens naar huis gestuurd werden en het coronavirus leek het perfecte excuus!
Het is nl. zo dat sedert NPP een paar jaar geleden de verkiezingen won dankzij het beloofde ‘Free SHS’ (gratis hoger middelbaar), de toestroom aan leerlingen zo groot was dat er een two-track-system moest worden ingevoerd:  om beurt naar school, want de gebouwen hebben te weinig capaciteit en de overheidsfondsen voor onderwijs zijn schrijnend onvoldoende. Met als gevolg dat bv. de jaarlijkse kerstvakantie voor de helft van de leerlingen van half december tot diep in maart duurt!

Fuzzy vertelde hoe iedereen lachte om corona, dat niemand – ook hij niet- precies wist wat het was en dat niemand zich daar iets van aantrok.
Ik heb toen een beetje over de situatie hier verteld en hoe ontzettend snel alles gegaan is.
En dat scholen sluiten op zich nutteloos is als het leven verder gewoon doorgaat zoals gewoonlijk, en dat het draait om isolatie en thuisblijven en de ziekte niet verspreiden.
Smakelijk lachend gaf hij me gelijk dat het sluiten van de scholen wederom een politieke zet zal geweest zijn om de financiële onmacht te maskeren van degenen die aan zet zijn en ondertussen naar de internationale wereld toe tonen ‘iets’ te doen.
“Alles, werkelijk alles in Ghana is politiek, je hebt ons weeral eens door!”
“Fuzzy, politieke spelletjes spelen zich overàl af hoor, ze doorzien is vaak kinderspel! Er iets kunnen aan doen, dàt is andere koek!”

Maar toen veranderde zijn opgewekte toon:  “Kijk, wij zijn hier totààl niet op de hoogte en alles wat je vertelt maakt me bang!”
Ik begreep hem.  Isolatie, quarantaine… ‘thuis’ blijven in Ghana!?
Onmogelijk, want het leven speelt zich grotendeels buiten af en in gemeenschap.
Bovendien, ik ken geen volkje dat meer heen en weer reist dan Ghanezen!
En niemand zal hen stoppen, want de jacht naar geld en overleven moet doorgaan.
Instrumenten zoals tijdelijke werkloosheid en tegemoetkomingen waar in België over nagedacht wordt, zijn niet aan de orde, want er is geen sociale zekerheid, de meerderheid van de bevolking zit al een leven lang in overlevingsmodus.
“Thuis blijven? In that case we are all dead“, lachte Fuzzy.

Het kan zijn dat het virus daar gewoon zijn werk doet, maar niet opgemerkt wordt.  Want zoals ik al meermaals aangaf in dit blog:  life is cheaper, mensen sterven hoe dan ook in aantallen die niet te vergelijken zijn met bij ons.  Om de doodoorzaken zit men al helemaal niet verlegen – he/she just died like that! – en bovendien is het altijd Gods/Allahs wil.
Reken daarbij dat, met uitzondering van de ziekenhuizen in grote steden, er geen labo’s zijn, en de vraag is dan nog of ze uitgerust zijn om het virus op te sporen.
Bovendien is het zo dat Ghana vergeven zit van de Chinezen, want zij verzorgen/financieren al jarenlang de volledige uitrol van de nationale infrastructuur in ruil voor grondstoffen.  De Ghanezen doen het zwaar werk en de leidinggevenden zijn Chinezen.  Dus àls het virus vat heeft op de Ghanezen dan moet het mijns inziens al een hele tijd geleden het land binnen geslopen zijn.

Mijn hoop is dat het virus ‘niet aanpakt’!

Dus mijn grootste hoop is dat de Ghanezen gespaard blijven van het virus, omdat het bijvoorbeeld niet leefbaar is in die extreme hitte, die extreme droogte… weet ik veel… of dat het niet kan gedijen bij mensen van het negroïde ras…

Hoe dan ook, de scholen sluiten mag dan de enige maatregel zijn, de tovenaars, priesters en dubieuze politici zijn alvast garen aan het spinnen uit de gebrekkige berichtgeving: speciale drankjes ter bescherming, bezweringen en rituelen voor mocht het nodig zijn, en de verkondiging dat corona de straf van God is voor Europa omwille van ons goddeloze gedrag…  Dat laatste ingeblazen door die geblondeerde narcist die aan het roer staat aan de andere kant van de oceaan, en die ze op handen dragen.  Want heeft hij immers na zijn aanstelling niet gezegd dat Afrika a shithole is?  Gelijk heeft hij vinden ze: eindelijk iemand die open en bloot de waarheid durft te zeggen!

Ik zeg niets.
Groeten en hou jullie haaks,

Christine

 

Little Lampo

Een goed jaar geleden werd ik op een avond opgehaald door Dr. Nizar, een bevriend arts.
“Aub kom mee, ik wil je tonen wat mij nu al weken uit mijn slaap houdt.”
Hij bracht me naar een armzalig compound waar een man en een vrouw ons in hun beste kleren stonden op te wachten met een 2-jarig jongetje in hun armen: Little Lampo, voluit Lampo Burhandeen Panfia.

Eindelijk klaar voor de operatie.

Dr. Nizar nam het slappe jongetje in zijn armen en toonde dat er een klein gaatje in zijn hals zat. Vervolgens haalde hij een blikje Malt tevoorschijn (populaire niet-alcoholische drank in Ghana van de Guinness brouwerij) en goot er een beetje van in de mond van het jongetje. Enkele omstaanders belichtten met hun gsm hoe de drank uit zijn nekje sijpelde. Dit kleine gaatje zou blijven groeien. De dokter toonde me een foto van een volwassen vrouw met een opening in haar hals ter grootte van een stevige pingpongbal:  zij had diezelfde ziekte.
De jongen moest geopereerd worden, maar de ouders waren doodarm.
Arm of niet, aan de toenmalige koers werd de operatie op 2500 euro beraamd! Wie kan dat betalen?  Inderdaad, vergeet de sociale zekerheid, ziekteverzekering…
De ouders en de familie hadden de dokter om hulp gesmeekt en de dokter had mij als mogelijke oplossing naar voor geschoven.
In de verzengende avondhitte waren nu zo’n 15 paar ogen op mij gericht,  gretig wachtend op een verlossende reactie.
In Ghana zeg je nooit nee, zeg je nooit dat iets niet kan of niet haalbaar is. Ook al vragen ze je bij manier van spreken de hemel, dan nog ga je zeggen dat je zal zien wat je kan doen en dat het wel zal lukken.  Ik heb dit moeten leren.  Nuchter ingesteld als ik ben, geen beloftes makend, geen tijd voor nonsens, heb ik in mijn vroege Ghana jaren veel mensen onbedoeld pijn gedaan. Tot iemand mij uitlegde:  je mag mensen nooit hun hoop ontnemen.  Hoop is vaak het enige en allerlaatste wat ze nog hebben en telkens als jij nee zegt, neem je dat gewoon af. In het begin vond ik dat moeilijk, maar oefening baart kunst en de reacties die ik terug kreeg sterkten mij.  Bovendien begreep ik nu ook waarom niemand nooit of te nimmer nee tegen mij zegt!

Operatie geslaagd! Fuzzy opgelucht!

Ik ben zeker dat Dr. Nizar die nacht sliep als een baby, terwijl ik wakend een mentale worstelpartij uitvocht tussen mededogen, cynisme, moederinstinct en ratio. Want al màg je die overweging niet maken, je kan niet anders:  kan ik het voorziene budget van de 4 studenten die een 4-jarige lerarenopleiding doen en aldus op termijn een grote positieve impact op de hele community gaan hebben, in het gedrang laten komen omwille van een uiterst delicate operatie van een 2-jarig verzwakt jongetje?  De hel bestaat!

En dan liep er onverwacht, uit het niets, een berichtje binnen van het RHIZO, een Kortrijkse middelbare school, die zei dat ze een vastenactie gingen doen en of Lifeschool de opbrengst zou kunnen gebruiken voor één van haar projecten?
Het leven is één groot mysterie, telkens weer valt mijn mond open!

Om een vol jaar in enkele zinnen samen te vatten:  het RHIZO heeft uiteindelijk het gigantische bedrag van 3000 euro geschonken en tot voor enkele weken heb ik niets anders gedaan dan hen regelmatig in te lichten waarom de operatie nog niet had plaatsgevonden!  Little Lampo heeft malaria, hij is te zwak, de chirurg heeft het nodige materiaal niet, de anesthesiemachine doet het niet, de chirurg is met vakantie, er was geen plaats in het ziekenhuis, de operatie stond verkeerd ingepland, er is geen bloed voorhanden, de chirurg kan de verantwoordelijkheid niet nemen…   Ondertussen had het jongetje zowel in Tamale als Kumasi verschillende voorbereidende onderzoeken ondergaan om dan op de laatste knip steeds terug naar huis te worden gestuurd. Ik kon smoes en werkelijkheid niet meer van elkaar onderscheiden!
Ghana, het leven zoals het is dus.

Little Lampo gaat nu zelfs naar school!

Maar enkele weken geleden is Little Lampo geopereerd en alles is goed verlopen en hij gaat nu zelfs naar school!
Uiteindelijk heeft de operatie net geen 1000 euro gekost.  Bij navraag aan de school mocht Lifeschool het saldo van 2000 euro behouden.  Hiermee gaan we een noodfonds voor zieke kinderen aanleggen.  Dan moeten we voorlopig geen hartverscheurende keuzes meer maken tussen investeren in de educatie van de community of in het voortbestaan van een mensenleventje.

Met dank aan RHIZO Kortrijk.