Help! Brand!(update 3)

Beste mensen,
Jullie steun was verbluffend en massaal!!
Dank zij het bedrag van 6485 euro dat jullie bijeen gebracht hebben en in combinatie met de steun van de lokale overheid, konden alle meisjes naast de 100NGC die ieder van hen mocht ontvangen, ook worden uitgerust met een matras en de zo noodzakelijke schoolboeken.
In principe is er geen enkel meisje dat niet kan terugkeren/verder studeren omwille van financiële redenen, of bij gebrek aan boeken of een slaapplaats.  Toch is een 30-tal meisjes nog niet komen opdagen.  De reden wordt nog onderzocht:  Fuzzy en co denken dat ze misschien te zwaar getraumatiseerd zijn.  Ik opperde de idee dat ze misschien wel longschade opgelopen hebben tijdens ‘het blussen’.  De brandweer was nl. maar ter plaatse als het gebouw afgebrand was en het was zo pijnlijk om zien hoe tientallen meisjes af en aan liepen met emmers water om tegen het brandende gebouw aan te gooien, zich totaal niet bewust van de schadelijke dampen die ze inademden.

Tot nog toe kon ik slechts 2 x 1500 euro sturen die kon geïnd worden. Al van vorige week probeer ik tevergeefs om nogmaals 2 x 1500 euro te sturen, maar Small Worlds (het transactiekantoor, genre Western Union, maar goedkoper en betere koers) houdt dit tegen.  Ook die eerste schijven waren moeilijk, compliance form invullen, id kaart, enz. maar nu lukt er niets meer!  The Belgium Anti-Fraud brigade bemoeit zich ermee en ik moet bewijzen waar het geld vandaan komt en dat het niet om crimineel geld gaat.  Ingewikkeld papiergedoe waar ik me nog niet doorheen heb kunnen worstelen.
Toch goed dat ons land zo goed beschermd is denk ik dan: we weten nu dat het dankzij ons alert Belgian anti-fraud team voorgoed gedaan is met het witwassen van drugs- en wapengeld, de machtige maar schimmige geldstromen van multinationals, om nog niet te spreken over het versluizen van geld naar belastingparadijzen dat het team ongetwijfeld ook onder handen zal nemen!
Gelukkig konden we de fondsen laten voorschieten:  als blanke heb je er een ijzersterke reputatie als het gaat om het verzekeren van de terugbetaling.
Dit komt hoe dan ook in orde, maar toch… grrrr!

Tot slot nog een stukje ‘dramedy’!
Zoals jullie weten betrof de ramp 152 meisjes. Aan Fuzzy had ik de volledige lijst opgevraagd en dit waren ze:  152 meisjes 100% zeker!
Toen was ik begonnen met  Fuzzy voor te bereiden op alle mogelijke scenario’s die zich konden voordoen, want ik wist dat Fuzzy en de andere betrokken medewerkers onder enorme druk zouden komen te staan. Al is het maar omdat in de eerste plaats iedereen ervan uit gaat dat Fuzzy  ‘al voor zichzelf gezorgd heeft’, want dat is nu eenmaal de stijl of de cultuur.  Fuzzy doet dat niet, maar dat gelooft dan weer niemand!
“Fuzzy, 152 meisjes zijn niet plots 162 meisjes hé!” want we wisten beiden dat er nog ‘gedupeerden’ zouden opduiken.
“En Fuzzy, 100NGC voor ieder meisje is niet 90 NGC, ook niet 95NGC..”
Ook dat is normaal:  gelijk waar en wanneer een officiële lokale of nationale overheid een toelage uitbetaalt, tekent men officieel voor 100NGC en krijgt men 90NGC, gaat het over 1000, krijgt men 900, gaat het over 10000, krijgt men 9000…  Geïnstitutionaliseerde corruptie kent blijkbaar geen staffelkorting: 10% is de wettelijke commissie.  Als je weigert het officiële document te tekenen omdat je 10% minder krijgt dan er aangegeven staat, krijg je niets en tekent iemand anders wel in je plaats.

Je raadt het al: 27 meisjes die niet op de lijst stonden kwamen zich melden op de bewuste dag van de verdeling van de 100NGC.
Het schoolhoofd, Seth, de aanwezige notabelen, kortom iedereen heeft Fuzzy gesmeekt om ook die meisjes hun deel te geven.  Ze stelden zelfs voor om ieder meisje slechts 80NGC te geven zodanig dat alle 179 iets kregen.  Maar Fuzzy hield voet bij stuk.
“Die mensen hebben zoveel geld aan ons geschonken omdat ze vertrouwen hebben in onze oprechtheid, en ik zal NOOIT de Ghanees zijn die het cliché van onze corrupte aard bevestigt.”

Fuzzy lag zwaar onder vuur!

Hij had enorm veel kritiek over zich gekregen, van wie dat hij wel dacht dat hij was, dat hij Lifeschool in persoon niet was en dat hij het niet in zijn bol moest steken etc.
En dat hij naar mij moest bellen.
Ik bel niet, had hij gezegd.  En tja … ik geef toe, ik had gezegd: ik wil tijdens de bedeling geen telefoontjes krijgen met allerlei reden voor uitzonderingen.
Toen hij me dit achteraf vertelde, zei ik : “Fuzzy, je hebt correct gehandeld en dank u.
Wij blanken zouden nooit begrijpen/geloven dat een GO school met meer dan 800 leerlingen, over geen kant en klare volledige lijst beschikt van de internen, die dan nog op het eigen internaat van de school verblijven!  Dat is gewoon ondenkbaar voor ons.
Maar Fuzzy, na 22 jaar Ghana weet ik dat het volkomen mogelijk is dat die lijst onbestaande was en ook dat jullie niet de allersterksten zijn in oplijsten.  Dus stel ik voor dat je een onderzoek doet naar hoe de vork aan de steel zit.”
“Maar we hebben het al onderzocht en het is volkomen juist: die 27 meisjes, verbleven ook in het hostel maar stonden niet vermeld, waarschijnlijk omdat de assistent headmaster die de lijst moest opmaken, moe was…  Seth en ik zijn droevig en we hebben  zo’n medelijden met de meisjes, maar we gaan het niet verprutsen tegenover onze blanke weldoeners.”
“Fuzzy als jij oordeelt, dat het correct is, dan geef je die 27 meisjes ook alles wat hen toekomt.”
Fuzzy was zo opgelucht en ik voelde me wat ongemakkelijk omdat ik zo streng was geweest.  Maar algauw herinnerde ik me weer waarom.

Rest er mij ieder van jullie met heel mijn hart en in naam van de meisjes, de schooldirectie en staf, de DCE, de Chief, Fuzzy & Co en de hele Buipe community te danken – jullie hebben geen idee van de shower of blessings die massaal over jullie uitgestrooid wordt!

Groeten,
Christine

Help! Brand! Update (2)

Mensen, jullie gaan over de tongen in Ghana, het is niet meer normaal!

Fuzzy, Seth en Hudu

De organisatie van de meisjes en de 156 x 100NGC hebben Seth en Fuzzy op zich genomen en onder de strikte controle van o.a. vooraanstaande community members heeft de bedeling plaatsgevonden en werd ze gedocumenteerd met foto’s en filmpjes.  Ondertussen werd er op verschillende platformen en sociale media over geschreven, maar nu, straks dus, komt er een Ghanese Nationale TV zender een interview met Fuzzy afnemen.

Fuzzy belde me daarnet: “Wat moet ik zeggen?”
“Alsof jij ooit moeite hebt met woorden vinden Fuzzy! ” 😉
Woensdag, op de dag van de bedeling waren niet alle meisjes er.  Er was nl. geld nodig om het transport te betalen van hun afgelegen dorpjes tot in Buipe. Helaas is dat in Ghana mogelijk!

De meisjes tekenen een na een voor ontvangst.

Gisteren hebben we de overblijvende meisjes aangespoord om in hun familie/community een bescheiden schuld te maken voor het transport, zodat ze vandaag kunnen worden bediend.
En je weet hoe de media zijn: ze willen beelden!  De zender heeft Fuzzy strikte orders gegeven om geen Ghana Cedi uit te reiken vooraleer zij er zijn!  Ze willen nl. de verdere bedeling filmen en uitzenden in het journaal!

Enfin, al diezelfde Ghanezen, notabelen, Chief, subchiefs zijn zich nu in groot ornaat aan het steken.  De zender bleek ontgoocheld dat ik er niet was en ze hebben toen een foto gevraagd.  Dus Fuzzy’s andere vraag was of ik hem asap een foto ‘in jacket’ wou doorsturen.  “Wat betekent ‘in jacket’ Fuzzy?”
“Wel een heel deftige foto van jezelf, opgekleed zoals je in België aandoet bij zo’n gelegenheid.”
“Fuzzy, please…!?”
“Ok, ok, I know, ik trek mijn plan wel!”

Ewuche, the queen mother legt hen uit hoe ze het geld oordeelkundig kunnen gebruiken.

Hoe dan ook, straks is het moment van glorie van alle vrienden, familie en sympathisanten van Powered by Love, Lifeschool, van de partnerschool Athena Pottelberg en van mijn stad Harelbeke!
Jullie kunnen weliswaar niet allemaal ‘in jacket’ op tv komen, maar jullie Lifeschool spirit is sterker dan ooit en zal krachtig door het programma waren!

By the way,  ik stuur vandaag nog eens 3000 euro op van de 6071 euro die jullie gestort hebben.  Maar we houden het stil voor de zender.  Want naast alle gezonde belangstelling en dankbaarheid, zou er veel druk kunnen ontstaan.

Wordt vervolgd.
Dank aan allen en geniet van jullie Ghanees TV moment!
Christine

 

Help! Brand! (Update)

De enorme toestroom van hulp ontroert me!
Vandaag stond er een bedrag van 3701 euro op de rekening!
Ik heb meteen 3000 euro overgeschreven naar de Commercial Bank in Tamale, op zo’n goeie 100km van Buipe.  In Buipe is er nl. geen mogelijkheid voor internationale transacties.

Fuzzy is deze namiddag naar Tamale getrokken om omgerekend 17108 NGC te ontvangen.
Maar Ghana zou Ghana niet zijn als de bank bij aankomst niet gesloten was.
Heeft de bank besloten om vandaag eens wat vroeger te sluiten, heeft Fuzzy zich misrekend in de af te leggen afstand, heeft hij getreuzeld, was er veel verkeer…?  Ik informeer daar niet naar.  En Afrique comme en Afrique!

Feit is dat Fuzzy vanavond dus in Tamale overnacht en morgen als eerste bij de bank staat – en hopelijk is de bank open.
Vandaag werd iedereen (de school, lokale afdeling Ministerie van onderwijs,  DCE, Chief…) geïnformeerd dat er morgen aan elk van de 156 getroffen meisjes 100NGC wordt geschonken en dat alle meisjes moeten trachten te komen.
Voorlopig onderdak voor hen is er geregeld in de Methodist School, een school in de buurt.

Morgenavond is er crisiscel van de Noord-zuidraad van Harelbeke ivm mogelijke noodhulp en de partnerschool Athena Kortrijk campus Pottelberg, meer bepaald de richting Menswetenschappen met begeleider Veerle Knockaert, is ook bereid om een flinke duit in het zakje te doen, zodat we asap voor elk meisje een matras (170 NGC) kunnen kopen, want  voor nu gaan ze op de grond liggen. Maar zo’n groot aantal matrassen kun je in Buipe niet krijgen, dus we gaan die in Tamale kopen en en masse met een truck vanuit Tamale versturen.

Fuzzy en ik bespreken voortdurend de beste aanpak voor deze noodhulp situatie.
We houden nl. een vinger in de pap! Een hand eigenlijk! 🙂
In een overlevingsmaatschappij vindt nl. iedereen wel dat hij recht heeft op noodhulp; er kan jaloersheid ontstaan; en bovenal als we de bedeling niet zelf doen, wordt die systematisch afgeroomd.  Zo werkt het nu eenmaal.

Morgen bedelen we die 100 NGC en daarna bespreken we met de school, de autoriteiten, de notabelen… wat ZIJ gaan doen!
Want wat wij (enfin jullie) doen is een eerste nood lenigen, meisjes eten, kleren en een matras verschaffen, maar ZIJ gaan moeten de handen in mekaar slaan om her op te bouwen!
Ook de schoolboekenkwestie…. Hoe gul jullie ook waren, het is bedoeling dat zij, de overheid, de chief, DCE… hun nek uitsteken en de meisjes helpen dat ze hun jaar kunnen afmaken.
Met andere woorden, we moeten vermijden dat ze achterover leunen, omdat wij (jullie dus) de meisjes aan een nieuwe overlevingsbasis helpen.
Wie dit blog al langer volgt, kent ondertussen het soort uitdagingen waar ik het over heb.
En wie nieuw(er) is, don’t worry, we know what we are doing!
😉

Fuzzy en ik beheren uw gift als 2 goede huisvaders en 2 strenge sjampetters!
Enorm veel dank aan ieder van jullie!

Christine

 

Help! Brand!

Deze week is het girlshostel van onze school afgebrand.
Geen doden en geen gewonden, waarvoor we zowel Allah als de Lord als Jahjah op onze blote knieën danken!
Oorzaak ongekend: de intense droogte, elektriciteit die misschien niet veilig was, een uit de hand gelopen vuurhaard van de fullani’s ivm de vruchtbaarheid van de grond voor hun in het rond grazende kuddes, … ?

Voor wie dit blog nog maar recent volgt:  SHS Buipe (Hoger middelbaar, lln. tussen 18 en 24 jaar) hebben we jaren geleden helpen opbouwen in de community waar ik regelmatig verblijf.
Nadat we o.a. toiletten gebouwd hadden, een eetzaal, de school zowel van water als van computers en soms van eten voorzien hadden, kon onze communityschool enkele jaren geleden geabsorbeerd worden door de overheid, waardoor het nu dus een GO school is.

Voor Lifeschool kwamen er in theorie middelen vrij, die we succesvol ingezet hebben voor de verdere bouw van ons eigen Education center.
Toch moesten we tot op heden nog vaak bijspringen met materiaal (bureau directeur, stoelen voor lln., computers), salaris leerkrachten, papier,…  om maar iets te noemen.  Dit omdat de overheid veel te traag werkt en omdat helaas veel middelen nooit tot in de school geraken, tenzij sterk afgeroomd. Iedere school in de regio kampt met dit probleem, maar SHS Buipe blijft wel altijd ons kindje dat we steunen.

N.a.v. de brand vorige maandag is de school de hele week gesloten geweest en is iedereen naar huis gestuurd.
Ondertussen hebben de lokale afdeling van het Ministerie van Onderwijs, de DCE en de Chief de handen in mekaar geslagen om slaapplaats te zoeken voor de 156 getroffen meisjes!
Nu maandag zal de school weer opengaan.

Massa’s meisjes kunnen echter niet terugkeren, gewoon omdat alles opgebrand is. Halsoverkop werden ze naar huis gestuurd – naar hun ver afgelegen dorpjes dus- in het schooluniform dat ze aanhadden en met verder NIETS.
Al hun gerief, matrassen, kleren, schoolboeken, boekentas, schriften, schrijfmateriaal, uniformen, potten en pannen, hun mondvoorraad … alles is opgebrand.
De meeste ouders hebben de middelen niet om hen meteen weer te bevoorraden en hen opnieuw naar school te sturen.
Velen gaan dus thuisblijven en op die manier lessen missen, buizen voor examens, hun jaar wel of niet moeten/mogen overdoen, helemaal uitvallen, met alle gevolgen van dien.
Voor meisjes wordt doorgaans ook veel minder moeite gedaan dan voor jongens.

Als ik nadenk over hoe we de meisjes in de mogelijkheid kunnen stellen om asap terug naar school te komen, dan zou het helpen als we alle 156 meisjes een kleine toelage kunnen geven: een soort bescheiden schadeloosstelling voor ieder meisje dat alles kwijt is… ter motivatie en omwille van het trauma. Want velen zijn zwaar getraumatiseerd, maar naast de materiële hulp om hen opnieuw te installeren is ook emotionele ondersteuning hier onbestaande.
Mijn medewerkers Fuzzy en Seth zouden aan ieder meisje een soort vergoeding kunnen geven, zodat ze weer kleren, schoenen, schriften, schoolboeken, eten enz. kunnen kopen.

Ik richt mij hiervoor tot iedereen die kan of wil helpen.
Toch ook specifiek tot de mensen van hun Partnerschool Athena Campus Pottelberg, die vorig jaar het geluk hadden om gedurende een week met de meisjes van SHS Buipe op school mee te draaien, samen te reizen, etc.
Wie weet wil jullie familie/fanclub die jullie toen heeft ondersteund, iets bijdragen.  Om wat voeling te hebben: als we ieder meisje bv. 100 NGC geven, zou dat omgerekend zo’n 18 euro zijn. Maar laat jullie niet afschrikken vele kleintjes maken een groot en alle beetjes helpen. En als we geen 100NGC kunnen geven, dan 50NGC. Als je niets hebt, is alles wat je krijgt zeer veel.

Hier alvast het Lifeschool rekening nummer:
BE07 5230 4192 2566 op naam van Stof en Aarde, met vermelding Brand SHS Buipe.
Indien helpen nu niet goed uitkomt, alle begrip!
Maar indien je wil of kan helpen, dan aub niet uitstellen, zodat de meisjes asap weer naar school kunnen.

Groeten en dank,
Christine

Het verhaal van een veranderaar!

Voor de actie “Changemakers” van 11.11 werd gevraagd om een verhaal te schrijven van max. een A4-tje over een persoon die wij een changemaker vinden in het Zuiden.
Je raadt het al: wie anders dan Fuzzy zou ik beschrijven?
Een aantal lezers hebben Fuzzy al in levende lijve ontmoet in België of in Ghana;  voor veel anderen lijkt het àlsof ze de man al ontmoet hebben, door mijn boek en doordat hij heel vaak in dit blog opdraaft!
Vandaar dat ik het verhaal hier eens post, ik hoop dat je er plezier aan beleeft.
En winnen we met dit verhaal die 1500 euro voor Lifeschool, dan is dat dik meegenomen. 😉

Fuzzy!

Fuzzy, Teacher, Fresh, MTN, … dat zijn de roepnamen voor Mahama Fuseini, mijn veranderaar, mijn changemaker.
Waarom ik hem ‘mijn’ veranderaar noem en niet ‘een’ veranderaar?
De manier waarop hij in Buipe (Central Gonja, Northern Ghana) het leven verandert van zoveel mensen, heeft ook mij veranderd: mijn denken, mijn voelen, mijn manier van leven, mijn hart…
Zeg nu zelf: wie is er in staat om, als zijn hele bezit maar 100 NGC of pakweg 20 euro bedraagt, dat integraal te geven aan iemand die dringend medische hulp nodig heeft?
“Allah zorgt er wel voor dat ik opnieuw aan geld geraak,” zegt hij dan als ik vraag hoe hij nu verder moet.

Dit is maar een kleine illustratie van zijn grenzeloos mededogen en onvoorwaardelijke gulheid. Fuzzy staat voor iedereen klaar met raad en daad, hij weet mensen hoop te geven, moed in te spreken, mogelijkheden te bieden. Hij tilt werkelijk zijn hele community – de bewoners van Central Gonja, een gebied dat vlotjes de oppervlakte bestrijkt van de provincie West-Vlaanderen- uit de uitzichtloosheid.

Hij is overal, vandaar ook één van zijn roepnamen ‘MTN’, een Ghanese telefoonmaatschappij met als baseline ‘Brings you everywhere‘! Ghanezen zijn dol op namen geven. Je kan er ontelbare opgespeld krijgen in de loop van je leven.
In een mum van tijd kan Fuzzy zijn gigantische netwerk activeren voor iets of iemand.
En hij kan on-ge-loof-lijk pràten… praten tot je bijna zou smeken dat hij zwijgt en dat je zelfs bij Allah zweert dat je het begrepen hebt en/of dat je zal doen wat hij vraagt.
Maar deze onvermoeibare redenaar maakt wel dat we met PoweredbyLove, Lifeschool Ghana, toegang hebben tot de hogere regionen van zowel het lokale traditionele bestuursniveau als van de overheid. Ondertussen zien de mensen hoe hij met Lifeschool traag maar gestaag verandering brengt in de regio: scholen krijgen computers, ziekenhuizen bedden, de jongeren kunnen studeren, de armsten krijgen zorg…

Maar over Allah gesproken: de manier waarop hij met Allah omgaat, is laat ons zeggen, vrij losjes.
Enkele jaren geleden was hij voor het eerst in België op bezoek. Tijdens een avondje met vrienden heeft hij toen een Duvel gedronken. Hij was ervan overtuigd dat Allah er geen graten in zag dat hij ook op die manier kennis maakte met onze cultuur.
In de wagen terug naar huis tuurde Fuzzy door het raam en begon out of the bleu op klagerige toon: “Ik heb 3 kinderen en het zijn 3 meisjes en ik heb 4 runderen en het zijn 4 stieren… Waarom is Allah zo wreed met mij? Waarom was Hij zo averechts en gaf Hij me geen 3 zonen en 4 koeien?”
Tot op heden moeten we lachen met het Duvel verhaal! Wij kennen elkaar sedert 2008 en buiten die ene keer na die Duvel heb ik de man nooit, maar dan ook nooit over iets horen klagen.

Toen hij uit België vertrok werd hij door al mijn vrienden gezoend en gehugd, want algauw was hij hier een graag geziene gast met haast een bredere vriendenkring dan de mijne!
Toen ik terug in Ghana was informeerde hij mijmerend naar al zijn vrienden hier. Hij vroeg ook naar Brecht en ik nam de kans om er droogjes bij te vertellen dat Brecht homo is.
Hij schrok ontzettend: ook Brecht en hij hadden innig gehugd ten afscheid!
In die tijd was Fuzzy, als biologieleraar, lid van een officiële commissie die erop moest toezien dat homoseksualiteit illegaal bleef. Prompt veranderde hij binnen de commissie zijn standpunt: nl. dat homofilie geen keuze of beslissing is, maar dat je zo geboren wordt en dat het dus geen misdaad is. Geloof me, een heel erg vooruitstrevend standpunt in Ghana!

Het is mijn vurige wens dat hij in 2020 nog eens op bezoek kan komen. Zijn community zet hem nl. zwaar onder druk om een tweede vrouw te trouwen en aldus een bijkomend gezin te starten met minstens 4,5 of 6 kinderen.
Sta me toe te vertellen dat hij ondertussen naast zijn 3 dochters ook de zoon heeft die hij zo hard nodig had voor het traditionele nalatenschap. En… naast zijn stieren heeft hij nu ook een koe die hem een mooie runderkroost geleverd heeft.
“Allah was je wel erg genadig na die Duvel”, probeer ik hem dat tweede gezin uit zijn hoofd te praten. Maar naast zijn mannelijke lust die hier ongetwijfeld ook een rol speelt – veel mannen ‘vernieuwen’ wel eens graag – is de druk van de community, gestoeld op traditie en geloof, erg groot.

Ik wil hem koste wat het kost weer eens naar België laten komen, zodat hij van de moslims hier kan zien hoe ze omgaan met monogamie en de manier waarop ze de Profeet interpreteren. Gewoon, ongedwongen, moslimmannen onder elkaar.
Dan heeft mijn dierbare changemaker ook weer dat extraatje om mee naar huis te nemen.

Karma…

Dinsdag is één van de 3 slachtoffers van de brandende tankwagens bezweken aan zijn verwondingen, degene die de motorking bestuurde.
Niettegenstaande ik wéét dat het hospitaal van Dr. Naizar het brandwordencentrum Nederoverheembeek niet is, en de verzorging slechts bestaat uit wat oplapwerk met de heel bescheiden middelen die hij heeft in combinatie met veel bidden, werd ik er toch heel stil van.
“Karma!”, zei een lezeres, wanneer ik haar de dag nadien toevallig tegenkwam en haar het droevige nieuws meldde.  Goedbedoeld uiteraard, maar op dat moment had dit woord het effect op mij van de rode lap op de stier, met trillende neusvleugels en al.
Gezien ik nu ook niet zóveel lezers heb en ik mijn lezersbestand liever zou zien uitbreiden dan inkrimpen, hield ik mijn frustratie binnen de intimiteit van mijn brein dat op dat moment FUK KARMA in koeien van fluoletters op mijn geestelijk beeldscherm projecteerde.  De C stond er wel degelijk bij geprojecteerd, maar ik wil via dit blog niet in zoekmachines en google-constructies terecht komen waar ik niet hoor.

Het spreekt voor zich dat we diefstal nooit kunnen en mogen goedpraten.
Maar in deze context mogen we misschien het begrip diefstal wel even definiëren, nuanceren, fileren…?
Er is een verschil tussen stelen van ‘iemand’ en stelen van een multinational die bestaat uit een raad van bestuur en aandeelhouders en die verder geen enkele verbondenheid oproept met een menselijk wezen, laat staan een menselijk gezicht.  De gedupeerde is een merknaam die zich overal ter wereld laat herkennen en dus automatisch met enorme rijkdom en welvaart wordt geassocieerd.

Neem daarbij dat toen er in 2007 (of 2008?) net voor de kust van Ghana een oliebron werd gevonden, de Ghanezen dat beschouwden als ‘hun’ olie, Ghana is immers ‘hun’ land. Ik was daar toen het grote nieuws kwam en ik herinner me hoe iedereen op straat danste van geluk: voorgoed uit de armoede, daar waren ze van overtuigd, want kijk eens naar de Saoudi’s!
Een paar jaar later kwam de domper, want Ghana kon de olie niet ontginnen en de exploitatie werd uit handen gegeven.

En dan is er ook het geïnstitutionaliseerde aan de diefstal, of het systematische en de manier waarop die op poten is gezet door zoveel betrokken partijen.  Want aan het einde van de rit krijgt de afnemer of de klant uiteraard niet minder diesel!  Nee, de fraude gebeurt al bij het vullen van de tankwagens: wie tankt, vult voorbij de toelaatbare vullingsgrens en neemt dus ook al eerst en vooral zijn percentje.  De chauffeurs zijn ook op de hoogte en pikken ook een graantje mee om het toe te laten.  Zelfs nu, een week na de brand en een dode en 2 zwaargewonden later, gaat de business alweer gewoon door!

Vervolgens heb ik nog een bedenking die ik – in tegenstelling tot al het bovenvermelde – niet kan hard maken: ik verdenk er de Shell’s en de Total’s en Co van dat ook zij volkomen op de hoogte zijn van de systematische diefstal, maar het oogluikend toelaten omdat het in hun voordeel is!  Ongetwijfeld beseffen zij maar al te goed het belang van een bevolking die op de een of andere manier wat hoop koestert en mogelijkheden ziet, vooral daar waar ze dagelijks aanwezig zijn. Die fraude toelaten, kost hen een peulenschil met wat ze zouden betalen aan bv. rechtvaardige belastingen, doorvoer- en opslagtaksen en vooral aan veilige en beveiligde opslagplaatsen.

Maar laat ons het begrip diefstal verder uitkleden, want taal is toch zo wonderbaarlijk en flexibel:  alles wat multinationals wereldwijd verbruiken, claimen, ruilen en ja, zelfs ‘kopen’ aan grondstoffen, water en schone lucht dat het planetaire ecosysteem uitput en vernielt, onze democratieën op de helling zet en zelfs ons voortbestaan bedreigt, noemen we geen diefstal maar ondernemen!

Vervolgens fluisterde mijn ongetwijfeld verwrongen geest nog dit in:
als jij op zo’n plaats op aarde geboren zou zijn,  ongeletterd, ongeschoold, je hebt kinderen die je eten moet geven en naar school wil sturen, geen job, geen kansen, overleven is de dagelijkse limit, dan zou je je – gezien je ondernemende aard – misschien ook wel aan dit lucratieve handeltje vergrepen hebben…

Rest in Peace Motorking man en wees gerust, ’t was geen karma, ’t was gewoon brute brute pech in combinatie met je gulzigheid die ik hierboven heb proberen te verantwoorden.

Dromen in Ghana!

Tijdens het avondeten zagen we enkele donkere gedaantes tegen een al even donkere achtergrond in de weer met het op- en afladen van bidons op een motorking (= 3-wielige motor met laadbak).  Volle bidons met gestolen diesel uit de talrijke geparkeerde tankwagens werden met vereende krachten over de muur getild.
“Je zou eens het huis moeten zien dat één van die kerels al heeft kunnen bouwen”, zei Fuzzy half mijmerend, “… en onlangs trouwde hij al een 2de vrouw!”
Iedere cultuur heeft zo zijn standaarden waarin rijkdom en welvaart uitgedrukt worden.

Enkele jaren geleden had Fuzzy onder mijn impuls een soort actiegroep opgericht, ivm de veiligheid van de bewoners rond de oliedepot.  Er staan nl. 3 immens grote cylinders voor olieopslag op zo’n 50m van zijn uiterst nederige woonkern en tientallen tankwagens parkeren er dag en nacht nog net niet naast zijn bed.
Veel had het protest niet uitgehaald, Fuzzy stond eigenlijk zo goed als alleen, want niemand had oren naar het potentiële gevaar.  Buipe lééft nl. ook van de bescheiden handel die de opslag- en parkeerplaats met zich meebrengt. De grote bazen, Shell en Total en Co, had Fuzzy zelfs niet te spreken gekregen.  Eén of andere aangestelde had hem gepaaid als een klein ventje met “we gaan dan wel ne keer uwen auto goed volkippen”. Einde verhaal.

Keuken van Fuzzy’s vrouw (voor de droom)

Terwijl we de dieven op een boogscheut van ons, schimmig zagen zwoegen, wat gefluister of een fluitsignaaltje opvangend, maakte ik een opmerking dat dit toch wel verdomde gevaarlijk is hoe iedereen zo maar bij die tankwagens kan.
“Dat zijn echte bommen, Fuzzy!  Die dieven zijn totaal onbekwaam om met zo’n grootschalige olieopslag om te gaan!”
Ik dacht aan allerlei regels die in acht te nemen zijn – waarom mogen tanktrucks bij ons bijvoorbeeld niet in de Kennedytunnel?  Overigens de hitte alleen al – we haalden zelfs ’s avonds in het donker nog vlotjes de 39°C.
“En dan zijn er nog aspecten zoals luchtverplaatsing en zo die misschien een rol kunnen spelen”, diepte ik mijn heel bescheiden fysicakennis van het middelbaar op.

Twee weken later liet Fuzzy me weten dat hij een vreselijke droom had gehad waarin zijn huis en zijn buurt in lichterlaaie stond. Hij was totaal overstuur en had prompt de rieten keuken van zijn vrouw, die ik daar 10 jaar geleden heb weten bouwen,  afgebroken en laten vervangen door een zinkplaten afdak.

De nieuwe keuken van Fuzzy’s vrouw (na de droom)

Alle vrouwen die in de buurt hun eten bereidden, moesten van hem nog diezelfde dag verhuizen naar de achterkant van de woonkern, dus weg van de tankwagens. De vrouwen hadden hem uitgemaakt dat hij gek was geworden en weigerden te doen wat hij zei.  Hij had voet bij stuk gehouden – dat kan hij!-  en hen gedwongen met hun vuurtjes en potten en pannen te verhuizen.
Terwijl hij zijn beklag deed aan de telefoon voelde ik me enigszins schuldig dat ik dat potentiële gevaar zo plastisch benoemd had, met als resultaat dat hij zo’n heftige angstdroom had doorgemaakt, dacht ik.
“Ik ken mijn dromen” zei Fuzzy, ” ze komen vaak uit!”

En nog eens 2 weken later, vorige vrijdag dus, had ik Fuzzy aan de lijn terwijl hij met vrouw en kinderen en de hele buurt op de vlucht was terwijl de één na de andere tankwagen in brand schoot. “Please pray“, hijgde hij door de telefoon.
Er is geen brandweer in Buipe –  er is er ooit één geweest, maar die is niet langer operatief.  Ook de rest van het verhaal is zo Ghanees al maar kan:  de brand werd gesignaleerd rond 19u en rond 22u kwam de eerste brandweerauto aangepuft vanuit Tamale (100km verderop) en vervolgens één vanuit Damango (80km).  Beide brandweerauto’s hadden eerst nog volgetankt moeten worden met zowel bluswater als met diesel!

Terwijl Fuzzy die avond iedereen in veiligheid bracht, beschouwden ze hem als God zelf: je droom, je droom, riepen zijn buren vol ontzag!
De dag erna, toen de rust teruggekeerd was en de schade te overzien, begonnen de geesten zich te keren: ze verweten hem dat hij een heks was, omdat hij de brand in zijn droom had gezien.

 

Naaiatelier in de steigers

Dit voorjaar starten we het naaiatelier op.
Het concept in het kort:
– 5 naaimachines (4 elektrische en 1 mechanische)
– 5 wat ze ginds ‘drop-out’ meisjes noemen: school lukt niet, werk is er niet, thuis is geen goeie optie, vaak tienermoeder…
– 1 begeleidster/lesgeefster snit en naad
– herbruikbare stoffen draagtasjes stikken uit de rollen stoffen die we in de containers vervoerd hebben tussen o.a. de ziekenhuisbedden en het voetbalgerief.
– de tasjes worden aangeboden in de talrijke ‘winkeltjes’ in Buipe ter vervanging van de plastiek tasjes.

Context.
Alles, werkelijk àlles wat men koopt wordt in een zwart plastieken draagtas gestopt.
Dus ook een blikje vis, een brood, een fles water, een zakje (jawel zàkje) thee, een ui, een tomaat…
Merkwaardig hoe onzichtbaar ieder zijn/haar winkelwaar is, vooral als je vergelijkt met hoe wij hier onze winkelkar de supermarkt uit schuiven, het aangekochte eten en andere spullen open en bloot uitgestald voor iedereen.
Volgens mij heeft dit te maken met de cultuur, of liever overblijfselen van de cultuur.
Er heerst(te) in Ghana (en waarschijnlijk in heel Afrika) een soort deelcultuur of deeleconomie avant la lettre : de grens tussen wat van mij en wat van jou is, is veel vager dan in onze Westerse samenleving.  Meer zelfs: als je merkt dat een ander iets heeft dat jij graag zou hebben, dan kan je ongegeneerd zeggen: geef dat aan mij!  En nòg erger – althans voor ons, verstokte, westerse individualisten!-  in sommige situaties is men verplicht om het nog te geven ook! (familiale hiërarchie, stammenhiërarchie, of gewoon sociale verplichting).

Toen ik nog bij Bernasco in Kintampo woonde, bracht een voorname dame waar ik in Buipe bevriend mee was geraakt, me een kort bezoekje:  ze was onderweg van Accra naar Buipe en passeerde langs ons huis.  Ik stelde haar voor aan Bernasco, mijn landlord, en na wat small talk maakte ze zich weer klaar om te vertrekken.  Ze wees naar zijn boom en wou die plukrijpe papaya’s, zei ze. Als een mak schaap nam Bernasco een lange stok en liet de papaya’s behendig op de grond donderen.  Die ook zei ze, en die daar ook, en daar nog één, commandeerde ze schaamteloos. De boom was nu kaal en ons fruitontbijt voor deze en volgende week verdwenen.
Na haar vertrek bood ik Bernasco mijn excuses aan voor haar gedrag, zij was immers mijn gaste. Bernasco begreep mijn excuses totààl niet: als zij die papaya’s nodig heeft, is het toch maar normaal dat ze ze meegenomen heeft, zei hij.  Rare jongens, die Ghanezen!

Maar terug naar de plastiek zakjes en de deeleconomie!
Culturele, sociale en morele voorschriften, gebruiken, verplichtingen en wetten creëren altijd vanzelf hun vluchtwegen, ontsnappingsroutes en achterpoortjes.
Om te vermijden dat winkelwaar ‘afgevraagd‘ wordt, stopt men altijd alles in een ondoorzichtige zwarte plastieken zak, zodat een ander niet kan zien wat iemand gekocht heeft.  Vooral in de steden leven de mensen al veel meer individualistisch en is er van ‘afvragen‘ of opeisen veel minder sprake.  Maar het gebruik van wegstoppen blijft natuurlijk.
Enfin, dat is mijn verklaring: het resultaat is hoe dan ook een stortvloed aan plastiek overal.  Al moet ik zeggen dat er ook hergebruik is:  om de aanmaak van het vuur waarop men kookt te vergemakkelijken, propt men zo’n zak tussen de houtskoolbrokken!!  Ook als men yam of plantain kookt, dekt men de pot af met een plastiek zak!  Allemaal heel ‘gezond’ hergebruik dus!!

Maar het project heeft nog een doel: de meisjes gaan niet alleen de zakjes stikken, ze gaan ze ook zelf verkopen en de boekhouding bijhouden. Dit wordt een zeer grote uitdaging, waarover volgende keer, volgend jaar dus, meer!

Nog een mooi eindejaar en alle goeds voor 2020!
Christine

En de winnaar is… Robben, mijn Afrikaanse zoon!

Ja, ik weet het, ik klink al eens wat vermoeid in mijn blogposts.
En soms bèn ik ook een beetje moe:  de tradities, de taboes, de ongelijkheid, de corruptie…
Daarbij komt dat, wat we “shrinking space” noemen, een verschijnsel dat wereldwijd de kop opsteekt, ook in Ghana van toepassing lijkt.  Zo werd me in situaties waarin ik getuige was van corruptie ten zeerste afgeraden fotootjes te nemen.  Koppen kunnen rollen, jobs kunnen sneuvelen, postjes kunnen kantelen…
Hoe dichter ik bij het machtsapparaat geraak, hoe interessanter het wordt voor samenwerking en ondersteuning van onze projecten: onze impact vergroot aanzienlijk, evenals de kansen op ècht duurzame verandering. Daarnaast ben ik in de gelegenheid om mijn interesse voor macht(mechanismen) en mensenrechten uit te diepen.  De ongeschreven regel is echter dat ik de potjes gesloten hou, wil ik mijn moeizaam verworven positie behouden.
Dit voelt als een evenwichtsoefening op een slap koord dat opgehangen is tussen emotie en verstand, tussen strategie en integriteit.
Want je kijkt nooit naast die duizenden, miljoenen stakkerds die dagelijks ploeteren voor hun boterham (of liever: fufu, banku, kinkey, TZ…) , en die zich laten paaien met holle beloftes en wat kleingeld.  Zo fier en uitgelaten dat ze zijn om me te vertellen hoe zìjzelf  (de credits gaan uiteraard naar hun populistische leiders, hun priesters en imams)  voorkomen hebben dat hun president de wet zou ondertekenen* die homoseksualiteit niet langer strafbaar maakt!
Ze hebben een structureel tekort aan onderwijs en medische zorg, wat maakt dat ze maar blijven vasthaken in tradities en geloof.  Ze krijgen onredelijk grote aantallen kinderen in de hoop dat er één briljant genie zal tussen zitten die hen en de hele familie uit de armoede tilt.  Het woord geboortebeperking is een taboe.
“Stel je voor dat jouw ouders aan geboortebeperking gedaan hadden, dan was jij er niet!”
overtuigen ze me. Tja, filosofisch zijn ze wel!
Onlangs werd in alle scholen van de regio door de overheid medicijnen bedeeld tegen bilharzia**. Het project werd heel zorgvuldig gemonitord: aantallen en namen van de lln. pers klas/school, gender, leeftijd, aantal pillen, vragenlijsten, data etc. Bij de evaluatie viel het op dat veel meisjes niet stonden aangevinkt: ze hadden de pillen niet ingenomen.  Een van de vragen was nl.: “Heb je bloed vastgesteld in je urine?” (één van de mogelijke symptomen van bilharzia).  Voor een of andere ouder (of leerkracht?) was dit een aanwijzing dat de organisatie die de medicijnen uitdeelde in werkelijkheid wou achterhalen of de meisjes al geslachtsrijp waren (bloed in de urine!) en dat de pillen maar één doel hadden:  hen onvruchtbaar te maken!  Zo’n gerucht wordt dan in een minimum van tijd voor waar aangenomen en over de hele regio verspreid.

Dus ja inderdaad, soms ben ik wel eens een beetje moe 😉
Maar laat me vooral het hele goeie nieuws melden:

Fier op onze jongen!

Robben Asare, één van mijn Ghanese zonen, heeft vorige week de prijs gewonnen van beste boslandbouwer van Ghana!  Boslandbouw (agro-forestry) is het combineren van de aanplant van (economische) bomen met landbouw.  We hebben interessante plannen in de pipeline zitten:  naast water wordt nl. ook voldoende voedsel hoe langer hoe meer een uitdaging ten gevolge van de klimaatverandering.
Helaas grepen we net naast een SDG subsidie om in de 153 scholen van Central Gonja in totaal 10.000 mangobomen te planten!  Hoe dan ook, deze jongen is zo gedreven, heeft zoveel pit en brains, dat we er wel iets op vinden tegen het volgende plantseizoen.
Laat het me zo zeggen: velen noemen zich mijn zoon – onlangs heeft er nog één zichzelf aan mijn contactpersonen in mijn gsm toegevoegd met de naam “Abass My New Son”, kwestie dat ik hem niet zou vergeten – en meestal frons ik dan even.  Maar op Robben ben ik  fier dat hij mijn zoon is. 🙂

Een warme eindejaarsgroet,
Christine

* In 2017 kondigde de huidige president aan dat ze niet anders zouden kunnen dan homoseksualiteit uit het strafwet halen. Een jaar later trok hij zijn voorstel in. Volgens velen de enige goeie beslissing als hij in leven wou blijven…
** De studenten kunnen bilharzia krijgen door water uit de poelen te drinken en/of zich ermee te wassen. Het water is besmet met larven die zich in het lichaam tot wormen ontwikkelen en heel ziek maken. De ziekte komt veel voor.

Stront aan de knikker

Vanochtend vroeg belde Fuzzy me op.
De Damba, het jaarlijkse grote culturele feest van de Gonja’s is voorbij meldde hij en het was fantastisch!
Met duizenden en duizenden kwamen ze afgezakt naar het meerdaagse festival.  Ook massa’s belangrijke personen – die uiteraard allemaal in Accra huizen, want wie die het zich kan permitteren, wil nu in zo’n gat wonen? – waren aanwezig, waaronder de vice-president van Ghana en ook enkele ministers.
Gezien ik een niet onbelangrijke development partner ben voor de regio, was ik ook weer uitgenodigd.  Op het moment dat ik mijn verblijf plande, kon Chief Jinapor II echter nog niet zeggen wanneer precies in november de Damba zou plaatsvinden.
Hij gaf de week van 11 november aan. Uiteindelijk bleek dat de Damba zou starten nadat ik vertrokken was!
Chief kon er niet mee lachen: meteen degradeerde hij zijn staf tot een stel onbenullen die gesjoemeld hadden met de datums.
Hier ronduit zeggen, dat ik blij was niet te hoeven deelnemen aan de feestvreugde, kan ik niet maken.  Die mannen hebben al meermaals een vertaalapp op mijn blogposts los gelaten en dan mocht ik het gaan uitleggen…
Dus, wat heb ik het gemist! De speeches, de dansen, ook het zelf verplicht damba-dansen (een soort dansen als een eend met je hoofd vooruit en achteruit, een marteling voor je nek), de massa’s geld die toeschouwers naar je toegooien terwijl je danst en er meerdere uitzinnige trommelaars tegen je lijf plakken die je trommelvliezen haast doen springen, de speech die ik zelf zou moeten gegeven hebben, de eindeloze rij handen schudden, het urenlang dragen van mijn lokale opsmuk in de verschroeiende hitte…
Volgend jaar ben ik er zeker opnieuw bij!  In West-Vlaanderen zeggen we: grat wie zin ooft doetter tegen ton zjièr? (Vertaal dit maar eens, App!)
😉

Momenteel hebben we heel wat in de (Afrikaanse) pipeline zitten en Fuzzy is cruciaal en onontbeerlijk voor de opvolging van alles wat we proberen te realiseren.  Vandaar dat we heel regelmatig bellen als ik terug in België ben. Helaas moesten we vanochtend, na zijn relaas over de Damba, snel afsluiten.
Hij moest dringend naar een schooltje dat we onlangs samen hebben bezocht, net buiten Buipe.  Iemand had nl. zijn behoefte gedaan in één van de schamele klaslokalen.  Dit is een groot taboe: iemand die zich ontlast onder een dak of in een kamer, doet dat nl. als onderdeel van een voodoo ritueel. De hele school is nu dus vervloekt en er wacht nog enkel dood en verderf.

Het schamele schooltje

De directeur en de leerkrachten zijn al dagen niet komen opdagen uit angst; de kinderen zwerven doelloos en zonder enig toezicht rond.
Fuzzy is gisteren alle leerkrachten en de directeur bij hen thuis gaan opzoeken. Ter motivatie heeft hij hen verteld hoe ook hij en ik vervloekt geworden zijn in de tijd van de ziekenhuisbedden.  Want bleek dat de meeste rituelen tegen ons in dat welbepaald dorpje hadden plaats gevonden: ze hebben daar nl. de begerenswaardige reputatie over de meest krachtige juju te beschikken!
“En je ziet dat wij toch ook nog leven!”, had Fuzzy hen proberen te overtuigen.
Bij momenten amper, had ik gedacht 😉
Maar vanochtend moest hij dus opnieuw de weg op om hen ook vandaag uit hun huizen te halen, hen te helpen achterhalen wie die drol heeft gedraaid en waarom, en vooral dat de school weer opstart.
“Fuzzy, kun  je niet zeggen dat één van de kinderen misschien diarree had en het niet kon ophouden, waarvoor die ontlasting in de klas terecht gekomen is?  En natuurlijk dat niemand zal zeggen dat hij of zij het gedaan heeft, want die riskeert zo’n zware straf  voor haar/hem en zijn hele familie…”

De directeur in zijn bureau.

“Diarree…??  Oh, wat een briljant idee!” riep Fuzzy, “dàt is hoe ik het ga aanpakken… .  Wonderbaar, Allah is toch zò groot!”

Begrijp je nu waarom iedereen die middelen en aanzien verworven heeft, uit de streek wegtrekt en zich gaat settelen in Accra om dan ééns per jaar naar de Damba te komen om handen te schudden, beloftevolle speeches af te steken en een pak biljetten rond te strooien, om dan weer snel in hun geparfumeerde met airco uitgeruste 4×4 te stappen richting beschaving?